Dit is een poging tot structuur aanbrengen in mijn gedachten over de covidmaatregelen bij een vrij hoge vaccinatiegraad zoals in begin november 2021.
Aannamen:
1) Gemiddeld heeft de groep gevaccineerden als geheel, meer dan een orde van grootte minder zorg per persoon nodig wanneer zij ziek worden dan de groep ongevaccineerden.
2) Door die verminderde zorgbehoefte kan de zorg in een situatie waarin geen maatregelen zijn en iedereen gevaccineerd is, de aanstroom van zieke mensen prima aan zonder in te leveren op zorgkwaliteit. Wanneer iedereen ongevaccineerd is zeer zeker niet.
3) We leven in een geïdealiseerde wereld en zijn in staat om beperkende maatregelen zo vorm te geven dat ze werken naar verwachting en hun doel feilloos realiseren. Wat die maatregelen dan precies zijn laat ik in het midden, maar ze zijn vergelijkbaar met maatregelen uit eerder in de pandemie.
Scenario’s:
1) Veel nieuwe, algemene, beperkende maatregelen:
Benadeelt gezonde gevaccineerden, en in mindere mate gezonde ongevaccineerden. In dit scenario wordt gestuurd op een zorgbezetting waarin alle zorg voor zieke gevaccineerden en ongevaccineerden op gebruikelijke kwaliteit door kan gaan. In een scope waarin iedereen gevaccineerd is wordt de zorg niet overweldigd. Wanneer die scope het hele land is is dat duidelijk, maar wanneer die scope kleiner is (voorbeeld: concertzaal), kan die groep niet verweten worden van het overweldigen van de zorg. Wanneer deze vrijheden van gezonde mensen wordt afgenomen zonder dat zij bijdragen aan een acute gevaarlijke situatie, is dit dan in strijd met de grondwet? Is dit gelijke behandeling van iedereen of worden gevaccineerden hier gediscrimineerd op grond van medische status?
2) Beperkte nieuwe, algemene, beperkende maatregelen:
Benadeelt zieke gevaccineerden, en in mindere mate gezonde en zieke ongevaccineerden. Wanneer zo licht mogelijke beperkende maatregelen worden genomen die sturen op het net niet overweldigen van de zorg, kunnen we aannemen dat de zorg dusdanig belast wordt dat de kwaliteit en kwantiteit van zorg die nodig is voor zieke ongevaccineerden, de beschikbare zorg voor zieke gevaccineerden vermindert en verslechtert. Gezien gezonde ongevaccineerden bewust hebben gekozen om geen vaccin te nemen, hebben gezonde ongevaccineerden dan ook bewust gekozen om zoveel meer zorgcapaciteit in te nemen? Kunnen gezonde ongevaccineerden aansprakelijk worden gehouden voor de schade aan zieke gevaccineerden? Kunnen alleen zieke ongevaccineerden aansprakelijk worden gehouden voor de schade aan zieke gevaccineerden? Of is dit onderhevig aan het feit dat iedereen een gelijk recht op zorg heeft en heeft iemand schuld aan het gebrek aan handelen van de ongevaccineerden?
3) Beperkende maatregelen, enkel voor ongevaccineerden:
Benadeelt gezonde ongevaccineerden. Deze is, naar mijn beleving, het vaakst besproken (naar mijn idee buitenproportioneel vaak). Wanneer alleen ongevaccineerden maatregelen opgelegd krijgen, is ongevaccineerd zijn dan nog wel een vrije keuze? Wordt er dan gediscrimineerd op medische status? En is dat nog steeds het geval wanneer testen een makkelijk verkrijgbaar en gratis alternatief is? Is het te verdedigen om mensen in te delen op medisch risico? En is discriminatie onlosmakelijk verbonden aan de handhaving hiervan of zijn er alternatieven mogelijk?
4) Lagere prioriteit covidzorg
Benadeelt zieke ongevaccineerden. Wanneer de vraag: “Is zorgbehoevend ziek worden van covid een keuze?” met ja beantwoordt wordt, kan het als juist gezien worden om zieke ongevaccineerden met lagere prioriteit van zorg te voorzien. Zieke gevaccineerden hebben dan gekozen om binnen hun macht te handelen om niet ziek te worden, en zieke ongevaccineerden niet. Zodoende zou je kunnen stellen dat zieke gevaccineerden meer recht hebben op zorg, omdat zij hebben gehandeld om bij te dragen aan het in stand houden van het zorgsysteem. Echter is het dan de vraag of dat wel verdedigbaar is. Heeft een dronken automobilist er voor gekozen gemiddeld meer zorg nodig te hebben? En is dat anders voor een roker? Een bouwvakker? Iemand op skivakantie? Wanneer een zieke ongevaccineerde sterft terwijl er zorgcapaciteit wordt vrijgehouden voor zieke gevaccineerden, zijn zij dan aansprakelijk voor de schade op de zieke ongevaccineerden? Of is dit de eigen verantwoordelijkheid van de ongevaccineerden? En hebben ongevaccineerden dan nog een vrije keuze om ongevaccineerd te zijn?
5) Geen maatregelen
Benadeelt zieke gevaccinerden, gezonde en zieke ongevaccineerden. Wanneer er geen extra maatregelen getroffen worden, is het mogelijk dat de zorg overweldigd wordt. Wanneer de zorg overweldigd wordt zullen zowel zieke ongevaccineerden als zieke gevaccineerden een flink grotere kans hebben op overlijden of permanent letsel. Ook hier is de vraag: hadden gezonde ongevaccineerden het overweldigen van de zorg kunnen voorkomen door zich te vaccineren? Er is eerder al vastgesteld dat dit een sterk onwensbaar scenario is, en dat dit het minst waarschijnlijke scenario is.
Kortom: Allemaal vragen waar ik geen antwoord op heb, en waarvan ik verwacht dat ze flink moeilijk te beantwoorden zijn. In alle scenario’s die ik kan bedenken wordt een flinke groep benadeeld, en elke groep die ik kan bedenken wordt in een (semi-realistisch) scenario benadeeld. Maar het is makkelijker om het over scenario’s 1, 3 en 5 te hebben omdat daar minder medisch-ethische dilemma’s in zitten, en meer potentie voor zondebokken, vingertje wijzen en andere nare ongein.
Ik ben zelf van mening dat ik door deze lap tekst minder mening over de situatie heb omdat ik elke mening erg lastig te verdedigen vind.