Het goede van de mens: een recollectie van de eerste voedseluitgifte van SP Rotterdam

De politieke wereld kent de linkervleugel als een versplinterde hoop utopisten die het nooit ergens over eens kunnen zijn. Theorie tegen theorie, these tegen these, overtuiging tegen overtuiging. En dat terwijl wij ons als linkse mensen hebben toegewijd aan de verbetering van de wereld en de bestrijding van de ongelijkheid.

Het zijn echter juist deze kernprincipes die wij soms door een nuchtere, reële en helemaal ontheoretische lens moeten beschouwen om onszelf te herinneren waar we voor staan. Een goede daad vanuit een goede wil is de beste manier om dicht bij de essentie van de pijlers te komen waar het socialisme op leunt.

Daarom heeft de SP-afdeling Rotterdam op 3 oktober 2021 in samenwerking met Blije Buren en ROOD een voedseluitgifte op het lokale SP-pand georganiseerd. De organisatie Blije Buren vangt voedsel op dat op het punt stond om weggegooid te worden en werkt met andere organisaties samen om al het eten effectief te herverdelen. Er zitten ook veel donaties van supermarkten en restaurants tussen.

Zo ontstond midden in Delfshaven een epicentrum van solidariteit: een grote tafel vol verse groente, fruit en vlees. Als je iets nodig had, kon je gewoon wat pakken. Een bepaald maximum was ook niet voorgeschreven.

Toen de eerste bezoekers binnen kwamen merkte ik dat er een bepaalde terughoudendheid was. Degenen, die gebruik maakten van deze mogelijkheid, stonden stomverbaasd bij het besef dat ze hiervoor niet eens hoefden te betalen, of iets te doen. Het feit dat voedsel op deze dag en binnen deze vier muren gezien werd voor hetgeen wat het werkelijk is – namelijk een mensenrecht – zorgde voor een positieve verrassing onder de bevolking van Delfshaven.

Blije gezichten liepen langs de verschillende soorten eten, er werd bij de volle kratten al hardop nagedacht over een avondeten dat eerst geen optie was. Dat er sprake was van armoede merkte je aan hoe mensen reageerden als ze klaar waren met eten pakken. Een meneer zei namelijk: “Dank jullie wel, dit is waardevol. Vanavond kunnen we allemaal voldoende eten”.

En dit was een meneer die alleen drie courgettes had gepakt – niet bepaald een vijf-sterren-maaltijd, niet bepaald veel. Hij had veel meer kunnen pakken als hij dat wilde. Uit dankbaarheid en nederigheid deed hij dat echter niet.

In de wereld van politiek activisme is er vaak de discussie of dit soort liefdadigheidsacties gepolitiseerd moeten worden. Veel activisten denken namelijk dat er bij een voedseluitgifte, iets zo menselijks, geen plek is voor politiek. Het zou opportunistisch zijn om daar een politiek label op te plakken.

Dat is iets waar ik het niet mee eens ben. Het feit dat mensen deze voedseluitgifte nodig hebben, is een product van politieke keuzes. Het feit dat mensen constant onder de veronderstelling leven te moeten betalen, is ook een product van politieke keuzes.
Op het SP-pand bij die voedseluitgifte zag je een microrepresentatie van de werkende klasse. Mensen, die hard werken en nauwelijks rond kunnen komen, en die bij het gezamenlijk gebruiken van de voedseluitgifte een bepaald besef hebben: dat ze in hetzelfde schuitje zitten.

Daarom hoort het bij de plichten van iemand, die zich socialist noemt, om de werkende klasse niet meteen (en niet alleen) met academia en boeken te confronteren.

Hij moet hen confronteren met de idee dat de mens inherent goed is. Dat de mens in tijden van crisis bereid is om een hand uit te steken.

Dat een vinger gebroken kan worden, maar dat vijf vingers een vuist maken.